Czy i czego powinniśmy się obawiać jeśli chodzi o zmiany podatkowe w 2023 r., gdzie właściciele firm rodzinnych powinni szukać preferencji podatkowych, jakie zmiany czekają estoński CIT oraz jak zabezpieczyć się przed kluczowymi osobistymi ryzykami w obszarze podatków? – na te pytania odpowiada Mikołaj Saciuk, dyrektor w dziale doradztwa podatkowego we wrocławskim biurze Deloitte.
Instytut Heweliusza: Czy i czego powinniśmy się obawiać jeśli chodzi o zmiany podatkowe w przyszłym roku?
Mikołaj Saciuk * : – Na pewno wszystkich niepokoi zawieszony podatek minimalny. Został on odroczony do końca 2023 r., ale sam fakt, że jest na agendzie, a nie ma w nim cały czas jakichś sensownych progów liczbowych sprawia, że przedsiębiorcy mogą w przyszłości stać się jego podatnikami. Oczywiście tutaj trzeba powiedzieć, że wiele biznesów rodzinnych, które mają płaskie struktury i kwalifikują się np. na CIT estoński, nie będzie objęta podatkiem minimalnym. Mówimy o pewnym wycinku, jak np. piętrowych grupach holdingowych, ale takie też występują w prywatnym biznesie. Kiedy opiniowaliśmy temat podatku minimalnego, to okazało się, że nie tylko największe międzynarodowe podmioty, ale także polscy podatnicy, mają więcej niż jedno piętro właścicielskie, osoba fizyczna posiada spółki operacyjne za pośrednictwem innej spółki, wtedy podatek minimalny może wystąpić w spółkach operacyjnych.
Gdzie właściciele firm rodzinnych powinni szukać preferencji podatkowych?
– To zależy od tego, jakie są zamiary danej rodziny. Jeżeli koncentrujemy się na działalności bieżącej, to niewątpliwie w nowym roku podatkowym preferencyjne opodatkowanie przyniesie ze sobą estoński CIT. To znaczy, on nadal będzie je przynosił, bo już obecnie jest to atrakcyjna forma opodatkowania tam, gdzie mówimy o sytuacji opodatkowania bieżącego.
Jeżeli ktoś patrzy bardziej długofalowo, szczególnie ma w planach zbywania przedsiębiorstwa, zaproszenia inwestora albo budowania grupy holdingowej, to wtedy dobrym rozwiązaniem może być Polska Spółka Holdingowa, która umożliwia bezpodatkowe reinwestowanie w przypadku, kiedy zbywamy lub nabywamy kolejne podmioty.
W ten sposób środki w pewnym sensie krążą reinwestowane, z preferencyjnym poziomem opodatkowania (de facto zwolnieniem).
Jeśli myślimy o perspektywie sukcesyjnej na lata, gdzie firmy rodzinne myślą o budowaniu wielopokoleniowych grup kapitałowych, to warto zastanowić się nad założeniem fundacji rodzinnej, bo taką możliwość powinniśmy mieć w 2023 r. To atrakcyjna formuła, również pod względem podatkowym, jeżeli ktoś ma takie intencje, o których wcześniej wspomniałem, czyli poszukuje bezpiecznej sukcesji czy też zabezpieczenia interesów grupy czy grup spółek na lata. Wydaje mi się, że w obecnym brzmieniu przepisów, które są jeszcze procedowane, fundacja rodzinna będzie przodującym reżimem.
Rząd przyjął projekt zmian w estońskim CIT. Co zmieni się od 1 stycznia 2023 jeśli chodzi o ten podatek? Jak te zmiany wpłyną na przedsiębiorców?
– W mojej ocenie te zmiany mają szeroko pojęty zakres doprecyzowujący – w przeważającej mierze chodzi o skonkretyzowanie tych wątpliwości, które się już pojawiły w dotychczasowej eksploatacji tego podatku. Rewolucji nie ma.
Podatnicy nie wiedzieli, jak zinterpretować taki pewne przepisy, a po zmianie uzyskują one już jednoznaczne znaczenie. Czy jakieś zmiany to przynosi? Jak już powiedziałem wcześniej większość ma charakter doprecyzowujący. Przykładowy, usunięto wątpliwość dotyczącą tego, jak traktować uchwalanie zaliczkowej dywidendy w drugiej połowie roku. Dotychczas wydawało się, że podatnik pozostaje wtedy – literalnie rzecz biorąc – zawsze w zwłoce, bo przepis stanowi, że obowiązek podatkowy powstaje najpóźniej do połowy roku, aczkolwiek nie przewidziano czegoś takiego jak dywidenda zaliczkowa, którą można uchwalać w październiku czy w listopadzie- tę wątpliwość wyjaśniono. Wyjaśniono również wątpliwość, co do eksploatacji pojazdów w tzw. trybie mieszanym, czyli używanym częściowo na potrzeby biznesowe i częściowo na potrzeby prywatne. Doprecyzowano, że użytek na potrzeby prywatne będzie opodatkowany na bieżąco estońskim CIT-em. Są to najbardziej rezonujące dla rodzinnych biznesów tematy.
Jak zabezpieczyć się przed kluczowymi osobistymi ryzykami w obszarze podatków?
– Wydaje się, że znowu przekształcenie się z jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową i wybór opodatkowania estońskiego – to najbardziej racjonalny wybór, w przypadku kiedy mówimy o niwelowaniu ryzyka podatkowego od naszego majątku osobistego. To było też intencją ustawodawcy, aby pojawiło się więcej spółek kapitałowych na estońskim CIT, a mniej działalności jednoosobowych gospodarczych, gdzie podatki obciążają nam ryzykiem cały majątek osobisty.
* Mikołaj Saciuk jest dyrektorem w dziale doradztwa podatkowego we wrocławskim biurze Deloitte. Ukończył prawo na Uniwersytecie Wrocławskim. Jest licencjonowanym doradcą podatkowym. Posiada wieloletnie doświadczenie w stosowaniu polskiego i międzynarodowego prawa podatkowego. Specjalizuje się w reorganizacjach grup kapitałowych oraz międzynarodowym prawie podatkowym.